Bruksizm (Diş Sıkma) Nedir?

Genellikle diş sıkma ve diş gıcırdatma olarak bilinen bruksizm, bireyin dişlerini birbirine bastırdığı ve sıktığı bir durumdur. Dişlerinin birbirine sürtmesi, bastırması ve gıcırdatması gibi sorunlarla karşı karşıya kalan hastalar, uzun vadede daha farklı sonuçlarla karşılaşabiliyor. 

Günlük hayat kalitesini önemli biçimde etkileyen, farkında olmadan gerçekleşen diş gıcırdatma ve sıkma sorunu; uyku bruksizmi ve uyanık bruksizm olmak üzere iki türlüdür. Uyku bruksizmi, kişinin uyku halinde gerçekleştiği gibi kişi uyanık haldeyken de bruksizm sorunu yaşayabilir. Kişi, bu rahatsızlığı fark etmesi halinde destek alabilir ve tedavi olabilir. Bunun dışında hafif bruksizm vakaları tedavi gerektirmeden ortadan kalkabilmektedir.

Bruksizm Neden Olur?

Diş gıcırdatma nedir? sorusunun yanı sıra diş gıcırdatma neden olur? sorusu da cevabı merak edilen bir diğer konudur. Diş gıcırdatma sorununun temel belirtisi tam olarak saptanamamış olsa da fiziksel ve psikolojik sorunların bir araya gelmesi ile ortaya çıktığı düşünülüyor. Bruksizmde tek bir neden bulunmazken bruksizme neden olan faktörler aşağıdaki gibi sıralanabilir;

• Artan stres düzeyi ve anksiyete,
• Gerginlik, hayal kırıklığı, öfke gibi psikolojik sorunlar,
• Diş büyümesi,
• Yaş ( küçük yaşlarda daha sık görülürken ileriki yaşlarda semptomlar hafifler )
• Düzenli ve yoğun olarak tüketilen kafein, sigara ve alkol,
• Bazı ilaçların yan etkileri bruksizme sebep olabilir,
• Uyku apnesi ve horlama sorunu olan kişilerde sık uyanmalara bağlı olarak bruksizm görülür.

Bruksizm (Diş Gıcırdatması) Belirtileri Nelerdir?

Genel olarak yaş, kişilik özellikleri veya çeşitli hastalıklardan kaynaklı olan diş gıcırdatma sorunu farklı semptomlarla karşımıza çıkar. Uyku halinde ya da uyanık durumda iken farklı belirtiler gösterebilen bruksizm sorununda birden fazla belirtiye sahip iseniz bruksizm tedavisi için bir doktora ya da diş hekimine başvurmanız gerekmektedir. Diş gıcırdatma yani bruksizm belirtileri arasında;

• Yüksek sesle diş gıcırdatma,
• Çenede kenetlenme sorunu,
• Diş minesinde önemli ölçüde aşınma,
• Diş ağrısı ya da dişlerde hassasiyet,
• Birbirine kenetlenmeden dolayı oluşan oyulmuş, kırılmış ya da yerinden oynamış dişler, 
• Çene, boyun ve yüzde oluşan ağrı,
• Yanak içlerinde ya da diş etlerinde oluşan tahriş,
• Baş ve kulak ağrısı,
• Uyku bozuklukları sayılabilir.

Bruksizm ile Meydana Gelebilecek Komplikasyonlar Nelerdir? 

Kısa sürelerde geçici sorunlar ortaya çıkarıyor olsa da herhangi bir çözüm ya da tedavi gerçekleştirilmediği takdirde uzun vadede ciddi boyutlarda komplikasyonlar meydana gelebilmektedir. Bruksizmin uzun vadede etkileri arasında;

• Dişlerdeki aşınma ve tahrişe bağlı diş hassasiyetleri,
• Diş eti iltihapları ve diş kanamaları,
• Dişlerin yerinden oynamasına bağlı olarak ileriki dönemlerde yaşanabilecek diş kayıpları,
• Uçları düzleşen dişler,
• Diş kırılmaları ya da kısalmaları,
• Diş dolgusunda yaşanabilecek hasarlar,
• Dişlerde uygulanan restorasyon işlemlerinde tahribat oluşumu,
• TME olarak adlandırılan ve çene hareketlerinde kulağa gelen ‘tık’ sesi,
• Çene eklemlerinde bozukluklar,
• Şiddetli çene, yüz ve baş ağrıları.

Bruksizm Tedavisi

Yaşanan belirtiler doğrultusunda doktora başvuran kişi için tanı konularak tedaviye başlanır. Bu süreçte tedavi; bruksizm türüne, hastalığın şiddetine ve hasta beklentilerine göre farklı doğrultuda ilerleyebilir. Çeşitli bruksizm egzersizleri, ağız içi aparatlar ya da psikolojik tedaviler, bruksizm tedavisini sağlamaya yönelik uygulamalardır. Bunun dışında bruksizm tedavisinde kullanılan ilaçlar da yaşanacak komplikasyonları minimuma indirir. Tedavi sürecinde yararlanacak yöntem ve uygulamalar arasında;

• Gece Plağı
• Biofeedback Terapisi,
• İlaç Tedavisi,
• Psikolojik Tedaviler sayılabilir.